ทำไมเราถึงสะอึก การสะอึกมีประวัติการเป็นมาอย่างไร และมีวิธีรักษาได้หรือไม่

ชาร์ลี ออสบอน เริ่มสะอึกในปี ค.ศ. 1922 หลังจากที่หมูตอนล้มลงใส่เขา เขาไม่ได้รับการรักษาให้หายจนกระทั่งอีก 68 ปีต่อมา และตอนนี้กินเนสบันทึกให้เป็นผู้ปกครองสถิติโลกของการสะอึกที่ยาวนานที่สุด ในขณะเดียวกัน เจนิเฟอร์ มีย์ วัยรุ่นชาว Florida อาจครองสถิติการสะอึกที่ถี่ที่สุดคือ 50 ครั้งต่อนาที เป็นเวลา 4 สัปดาห์ในปี ค.ศ. 2007 

แล้วอะไรการที่ทำให้เกิดการสะอึก แพทย์บอกว่ารอบของการสะอึกมักเกิดขึ้นตามมาจากการกระตุ้นที่ขยายกระเพาะอาหาร เช่น การสูดอากาศเข้าไปหรือการกินดื่มน้ำหรือจนเกินไป บ้างก็ว่าการสะอึกเกี่ยวข้องกับอารมณ์ที่รุนแรงหรือการตอบสนองต่อพวกมัน เช่น การหัวเราะ สะอื้น ประหม่าและตื่นเต้น 

เรามาดูกันว่าเกิดอะไรขึ้นเมื่อสะอึก เริ่มด้วยการกระตุกเกร็งโดยไม่ได้ตั้งใจ หรือการบีบตัวฉับพลันของกระบังลม กล้ามเนื้อรูปทรงโดมขนาดใหญ่ที่อยู่ใต้ปอด ที่เราใช้ในการหายใจเข้า นั่นตามมาติดด้วยการปิดของเสียงในทันทีและการเปิดระหว่างเส้นเสียงที่เรียกว่าช่องสายเสียง การเคลื่อนของกระบังลมทำให้เกิดการดึงอากาศเข้าในทันที แต่การปิดของเส้นเสียงหยุดมันไม่ให้เข้าไปในหลอดลมและไปถึงปอด มันยังทำให้เกิดเสียงที่เป็นลักษณะเฉพาะที่ดัง ฮิก 

ซึ่งตอนนี้เราไม่รู้ว่าหน้าที่ของการสะอึกคืออะไร การสะอึกไม่น่าจะมีผลดีทางการรักษาหรือทางกายภาพใดๆ ทำไมอากาศจากการหายใจเข้าไปเร็วเกินไปถึงถูกหยุดยั้งไม่ให้เข้าไปถึงปอด โครงสร้างทางกายวิภาคศาสตร์หรือกลไกทางสรีรวิทยา ที่ไม่มีประโยชน์ชัดเจนเป็นความท้าทายต่อนักชีววิทยา วิวัฒนาการ โครงสร้างดังกล่าวทำหน้าที่บางอย่างที่เรายังไม่รู้หรือเปล่า หรือพวกมันเป็นร่องรอยของวิวัฒนาการในอดีต ที่ครั้งหนึ่งเคยทำหน้าที่สำคัญบางอย่าง แต่ตอนนี้เป็นเพียงร่องรอยส่วนที่เหลืออยู่

แนวคิดหนึ่งกล่าวว่าข้าศึกเริ่มขึ้นหลายล้านปีก่อน ก่อนที่จะมีมนุษย์เสียอีก คาดว่าปอดมีวิวัฒนาการโครงสร้างมาเพื่อให้ปลาในยุคแรกๆส่วนใหญ่ที่อาศัยอยู่ในน้ำอุ่น นิ่ง และมีออกซิเจนน้อย ได้ประโยชน์จากออกซิเจนที่มีอยู่มากมายในอากาศเหนือขึ้นไป เมื่อสัตว์ที่เป็นลูกหลานของสัตว์เหล่านี้ย้ายมาอยู่บนบกในที่สุด พวกมันเลิกใช้ช่องเหงือกมาเป็นการหายใจด้วยปอด นั่นก็คล้ายคลึงกับการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วที่กบในปัจจุบันพบเจอ เมื่อพวกมันเปลี่ยนจากลูกอ๊อดที่มีเหงื่อเป็นกบตัวเต็มวัยที่มีปอด สมุติฐานนี้บอกว่าการสะอึกเป็นร่องรอยของการเปลี่ยนแปลงโบราณ จากน้ำสู่บก การหายใจเข้าที่อาจเคลื่อนน้ำให้ผ่านเหงือก ตามมาด้วยการปิดอย่างรวดเร็วของกล่องเสียงเพื่อป้องกันไม่ให้น้ำเข้าไปในปอด มีหลักฐานสนับสนุนสมมติฐานนี้ซึ่งบอกว่าการออกแบบโดยธรรมชาติที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการเกิดการสะอึกนั้น แทบจะเหมือนกันกับสิ่งที่ทำหน้าที่ในการหายใจของสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ 

นักวิทยาศาสตร์กลุ่มเชื่อว่าปฏิกิริยา reflex นั้นยังคงอยู่ในพวกเราในปัจจุบัน เพราะว่าอันที่จริงมันให้ผลดีที่สำคัญ พวกเขาแนะนำว่าการสะอึกจริงๆถูกพบในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเท่านั้น และมันไม่คงอยู่ในนก สัตว์เล็ก เต่าหรือในสัตว์อื่นๆที่หายใจโดยใช้ปอด

นอกจากนี้การสะอึก เกิดขึ้นในเด็กทารกนานก่อนที่จะเกิด และยังพบได้บ่อยกว่าทารกเมื่อเทียบกับในผู้ใหญ่ คำอธิบายคือมันเกี่ยวข้องกับกิจกรรมการเลี้ยงดูที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ปฏิกิริยารีเฟลกซ์ การสะอึกโบราณอาจปรับเปลี่ยนโดยสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เพื่อช่วยกำจัดอากาศจากกระเพาะอาหารเหมือนกับการเรอ อะไรอย่างนั้น การขยายตัวในทันทีของกระบังลมทําให้อากาศดันตัวสูงขึ้นจากกระเพาะ ในขณะที่การปิดของช่องสายเสียงจะป้องกันนมไม่ให้เข้าไปในปอด

บางครั้งเราจะสะอึกไปเรื่อยๆไม่ยอมหยุด และเราก็พยายามหาวิธีทางรักษาแบบบ้านๆ เช่นการดื่มน้ำเย็นจะแก้อย่างต่อเนื่อง กลั่นหายใจ กินน้ำผึ้งคือถั่วคำโตๆ หายใจในถุงกระดาษหรือทำให้ตกใจในทันที โชคไม่ดีที่นักวิทยาศาสตร์ยังไม่พบว่ามีการรักษาใดที่ได้ผลดีและสม่ำเสมอกับการรักษาอื่นๆ